ป้องกันภัยหินร่วงก่อนเกิดเหตุ – โซลูชันรั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิก

หินร่วงเป็นภัยธรรมชาติที่สามารถสร้างความเสียหายอย่างรุนแรงต่อความปลอดภัยของประชาชน โครงสร้างพื้นฐาน และสิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะในพื้นที่ภูเขาหรือบริเวณที่มีความลาดชันสูง ก้อนหินที่ตกลงมาอาจจะมีขนาดเท่ารถยนต์ สามารถปิดกั้นเส้นทางคมนาคม ทำลายทรัพย์สิน หรือแม้แต่คร่าชีวิตผู้คนได้

การติดตั้งรั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิกจึงเป็นทางเลือกสำคัญที่ช่วยลดความเสี่ยงเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด้วยการสกัดและดูดซับแรงกระแทกจากก้อนหินก่อนที่จะตกถึงพื้น

Maccaferri ในฐานะผู้นำด้านการป้องกันภัยธรรมชาติมาอย่างยาวนาน ได้มีประสบการณ์ในการติดตั้งรั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิกในพื้นที่ที่มีภูมิประเทศหลากหลาย บทความนี้จะพาคุณไปรู้จักกับความสำคัญของระบบดังกล่าว ประเภทของรั้วป้องกันหินร่วง รวมถึงขั้นตอนการติดตั้งอย่างละเอียด พร้อมทั้งผลลัพธ์เชิงบวกที่เกิดขึ้นต่อชุมชน เศรษฐกิจ และสภาพแวดล้อม

ทำไมรั้วป้องกันหินร่วงจึงมีความสำคัญ

หินร่วงเป็นภัยธรรมชาติที่สามารถก่อให้เกิดผลกระทบร้ายแรงต่อความปลอดภัยของชีวิต ทรัพย์สิน และระบบคมนาคม ค่าใช้จ่ายที่ตามมาจากการซ่อมแซมโครงสร้างพื้นฐาน และการหยุดชะงักของเศรษฐกิจในพื้นที่ อาจมีมูลค่าที่สูงมาก

รั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิกเป็นโซลูชันที่ออกแบบมาเพื่อรับแรงกระแทกจากก้อนหินที่ตกจากที่สูง โดยทำหน้าที่ชะลอและดูดซับพลังงานจากหิน เพื่อลดความเสียหายที่อาจเกิดขึ้นกับถนน ทางรถไฟ หรืออาคารที่อยู่บริเวณใกล้เคียง เหมาะอย่างยิ่งสำหรับพื้นที่ลาดชันหรือภูเขาที่ไม่สามารถใช้วิธีอื่นในการป้องกันได้

ประเภทของระบบป้องกันหินร่วงและเสริมความมั่นคงของสโลป โดย Maccaferri

การป้องกันอันตรายจากหินร่วงสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ การเสริมความมั่นคงของสโลป (Stabilization) และระบบป้องกันหินร่วง (Protection) ซึ่ง Maccaferri มีโซลูชันหลากหลายรูปแบบให้เลือกใช้ตามลักษณะภูมิประเทศและระดับความเสี่ยงของแต่ละพื้นที่

วิธีการเสริมความมั่นคงของสโลป (Stabilization Methods)

วิธีการเหล่านี้มีเป้าหมายเพื่อป้องกันไม่ให้ก้อนหินหลุดร่วงตั้งแต่แรก โดยการเสริมแรงมวลหินโดยตรง

1. การเก็บกวาดหินหลวม (Rock Scaling)

• วิธีการเชิงป้องกัน โดยการเก็บหรือสกัดหินที่หลวมออกจากสโลป
• ช่วยเพิ่มความมั่นคงโดยรวมของสโลป และลดโอกาสที่หินจะหลุดร่วงเอง
• มักใช้ร่วมกับการติดตั้งระบบป้องกัน เช่น ตาข่ายคลุมหน้าผา

2. ระบบตาข่ายยึดตรึงด้วยสลักยึดดิน (Pinned Drapery Systems)

• ใช้ตาข่ายเหล็กร่วมกับสลักยึดดิน หรือ soil nail เพื่อยึดตรึงมวลหินที่แตกร้าว
• ป้องกันไม่ให้ก้อนหินขนาดใหญ่หลุดร่วง พร้อมกับเปิดทางให้เศษหินขนาดเล็กไหลลงอย่างปลอดภัย
• เหมาะสำหรับสโลปที่ไม่มั่นคงซึ่งต้องการทั้งการป้องกันผิวหน้าและการเสริมกำลัง

3. การพ่นดาดคอนกรีต (Shotcrete Lining)

• การพ่นดาดคอนกรีต (Shotcrete) ลงบนผิวสโลปเพื่อยึดเศษหินและอุดรอยร้าว
• มักใช้ร่วมกับตาข่ายและสลักยึดดิน เพื่อสร้างผิวที่แข็งแรงและป้องกันการกัดเซาะจากสภาพดินฟ้าอากาศ
• เหมาะสำหรับพื้นที่ที่มีความลาดชันสูง เช่น ปากอุโมงค์ หรือพื้นที่ที่ต้องการการป้องกันสโลปอย่างเข้มงวด

ระบบป้องกันหินร่วง (Protection Methods)

ระบบป้องกันนี้ออกแบบมาเพื่อรับมือกับหินที่ร่วงหล่นแล้ว เพื่อช่วยปกป้องโครงสร้างพื้นฐาน ถนน และชุมชนที่อยู่ด้านล่าง

1. รั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิก (Dynamic Rockfall Barriers)

• ออกแบบมาเพื่อสกัดกั้นและดูดซับแรงกระแทกจากก้อนหินที่ตกจากที่สูง เหมาะสำหรับพื้นที่ลาดชันที่ไม่สามารถใช้ตาข่ายคลุมหน้าผาได้
• สามารถเลือกระดับพลังงานที่ต้องการรองรับได้ ตั้งแต่ 35 กิโลจูล ไปจนถึง 20,000 กิโลจูล
• ติดตั้งง่าย รวดเร็ว และปลอดภัย

2. รั้วหน่วงหินร่วง (Attenuator Barriers)

• เหมาะสำหรับพื้นที่ที่มีพื้นที่ราบด้านล่าง เพียงพอต่อการให้ก้อนหินไหลต่อไปได้อย่างปลอดภัย
• ผสมผสานโครงสร้างของรั้วไดนามิกเข้ากับตาข่ายแบบคลุมหน้าผา
• ช่วยลดความเร็วของก้อนหิน และลดความเสียหายจากแรงกระแทก

3. ผนังป้องกันหินร่วง (Rockfall Embankments)

• สร้างจากดินเสริมแรง สามารถใช้วัสดุในท้องถิ่น และตกแต่งผิวหน้าได้หลากหลาย รวมถึงแบบที่สามารถให้พืชพรรณเติบโตบนผิวได้
• เหมาะสำหรับพื้นที่กว้างและเข้าถึงได้ยาก สามารถรองรับแรงกระแทกสูงได้ถึง 20,000 กิโลจูล
• ทนต่อแรงกระแทกซ้ำได้โดยไม่จำเป็นต้องซ่อมแซมบ่อย

4. ตาข่ายกันหินร่วง (Simple Drapery)

• ติดตั้งคลุมหน้าผาเพื่อให้ก้อนหินหรือเศษหินค่อย ๆ ไหลลงมาตามแนวตาข่าย
• เหมาะสำหรับพื้นที่ที่หินมีแนวโน้มหลุดร่วงบ่อย
• ติดตั้งง่าย ประหยัดงบประมาณ และมีอายุการใช้งานยาวนาน ด้วยนวัตกรรมสารเคลือบ PoliMac

โดยโครงการในวิดีโอนี้ ใช้ระบบ Dynamic Rockfall Barrier ซึ่งเหมาะสำหรับพื้นที่เสี่ยงสูงที่มีความลาดชันมาก

ขั้นตอนการติดตั้งรั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิก

การติดตั้งระบบรั้วป้องกันหินร่วงต้องดำเนินการตามขั้นตอนอย่างละเอียด เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพระยะยาว:

1. สำรวจและประเมินพื้นที่ (Site Overview)
สำรวจและวิเคราะห์เส้นทางการตกของหิน เพื่อกำหนดตำแหน่งติดตั้งรั้วให้สอดคล้องกับระดับพลังงานที่ต้องรองรับ

2. จัดเตรียมระบบรั้ว (System Delivery)
Maccaferri จัดส่งระบบรั้วแบบสำเร็จรูป พร้อมติดตั้งทันที โดยผ่านการทดสอบตามมาตรฐานสากล

3. กำหนดแนวรั้วและตำแหน่งติดตั้ง (Barrier Alignment)
ทำเครื่องหมายแนวรั้วในพื้นที่ติดตั้ง เพื่อความแม่นยำในการติดตั้งเสาและสายเคเบิล

4. เจาะรูฝังระบบสมอ และอัดซีเมนต์เกร้าท์ (Anchoring & Grouting)
เจาะรูเพื่อติดตั้งสมอ และอัดซีเมนต์เกร้าท์เพื่อเสริมความมั่นคง

5. ทดสอบแรงดึงของระบบสมอ (Pull-Out Test)
ตรวจสอบความแข็งแรงของระบบสมอก่อนเริ่มติดตั้งรั้ว

6. การก่อสร้างฐานคอนกรีตและติดตั้งแผ่นเพลทยึดฐาน (Plinth Construction)
เทฐานคอนกรีตและติดตั้งแผ่นเพลทเพื่อยึดเสาให้ตั้งตรงและมั่นคง

7. ขนย้ายวัสดุเข้าพื้นที่ (Material Transportation)
ลำเลียงเสา ตาข่าย และสายเคเบิลเข้าสู่จุดติดตั้ง โดยใช้แรงงานหรือระบบลวดสลิง

8. ติดตั้งเสายึด และระบบสายเคเบิลรับแรง (Post & Cable Installation)
ติดตั้งเสาบนฐาน และเชื่อมต่อสายเคเบิลเพื่อสร้างโครงสร้างหลักสำหรับรับแรง

9. ติดตั้งตาข่ายรับแรงสูง และตาข่ายกันหิน (Mesh & Ring Panel Installation)
ติดตั้งอุปกรณ์ดูดซับแรงกระแทก ตาข่าย และแผงเหล็ก เพื่อสกัดกั้นแรงกระแทกจากก้อนหินอย่างยืดหยุ่นและมีประสิทธิภาพ

ผลกระทบเชิงบวกของรั้วป้องกันหินร่วงแบบไดนามิก

ด้านเศรษฐกิจ
• ลดความเสียหายต่อถนน ทางรถไฟ อาคาร และโครงสร้างพื้นฐานอื่น ๆ ที่อาจเกิดจากหินร่วง
• ลดต้นทุนการซ่อมแซมและค่าใช้จ่ายฉุกเฉินจากอุบัติเหตุหรือภัยพิบัติ
• ส่งเสริมความมั่นใจในการลงทุนและพัฒนาโครงการในพื้นที่ภูเขาหรือภูมิประเทศลาดชัน

ด้านสังคม
• เพิ่มความปลอดภัยแก่ประชาชน ผู้สัญจร และชุมชนที่อยู่ใกล้พื้นที่ลาดชัน
• ช่วยลดการสูญเสียชีวิตและทรัพย์สินจากอุบัติเหตุหินร่วง
• สร้างความมั่นใจให้กับประชาชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการใช้ประโยชน์พื้นที่อย่างยั่งยืน

ด้านสิ่งแวดล้อม
• ออกแบบให้กลมกลืนกับสิ่งแวดล้อม
• ติดตั้งได้โดยไม่ต้องเปลี่ยนแปลงสภาพพื้นที่มาก

โซลูชันเสริมสำหรับระบบป้องกันอัจฉริยะ (Smart Barrier Systems)

Maccaferri ยังมีทางเลือกเพิ่มเติมที่สามารถยกระดับประสิทธิภาพของระบบป้องกันหินร่วงให้กลายเป็นระบบอัจฉริยะด้วย HELLOMAC Geo – เทคโนโลยีตรวจจับแรงกระแทกแบบเรียลไทม์

• HELLOMAC Geo เป็นระบบเซนเซอร์ที่ติดตั้งได้ทั้งกับรั้วป้องกันแบบไดนามิกและระบบตาข่ายคลุมหน้าผา (ทั้งแบบใหม่และแบบที่มีอยู่แล้ว – retrofit)

• ระบบประกอบด้วยเซนเซอร์ 8 จุด ที่ติดตั้งร่วมกับขาตั้ง 8 ตำแหน่ง ครอบคลุมทุกแผงของแนวรั้ว เพื่อให้สามารถตรวจจับแรงกระแทกได้ทันที

• เมื่อเกิดเหตุหินร่วงกระทบระบบ HELLOMAC จะส่งสัญญาณเตือนแบบทันทีไปยังแอปพลิเคชัน อีเมล หรือ SMS เพื่อแจ้งเตือนไปยังคอมพิวเตอร์หรือสมาร์ทโฟนของผู้ดูแล

• ระบบสามารถตั้งค่าระดับพลังงานที่ต้องการตรวจจับได้ ทั้งในระดับ SEL, MEL หรือกำหนดเองตามความเหมาะสม

• มีการส่งสัญญาณสถานะระบบเป็นประจำทุกวันเพื่อยืนยันความพร้อมของระบบอย่างต่อเนื่อง

ด้วย HELLOMAC Geo ระบบป้องกันหินร่วงจึงไม่เพียงแค่ “หยุด” ก้อนหิน แต่ยังสามารถ “แจ้งเตือน” ได้ทันที เพิ่มความปลอดภัยและความเชื่อมั่นสำหรับโครงการที่ต้องการการติดตามและวิเคราะห์เชิงลึก